R3 ? oznaczenie rzędowego silnika spalinowego
R3 (silnik)
Ten artykuł dotyczy układu silników spalinowych. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.
Blok silnika zbudowanego w układzie R3
Reihenmotor Drei Zylinder.gif
R3 ? oznaczenie rzędowego silnika spalinowego o trzech cylindrach ułożonych w jednym rzędzie. Ponieważ pełny cykl pracy silnika czterosuwowego wynosi 720° - zatem w takim silniku kąt obrotu wału korbowego ustawiony jest jako 240° ? sąsiednie czopy na wale korbowym są przesunięte w stosunku do osi wału o ten kąt tak, by fazy pracy poszczególnych cylindrów były przesunięte w czasie o tyle, aby suw pracy był w równych odstępach czasu. Tak ustawiony kąt pozwala zminimalizować drgania silnika1. Dla lepszego wyrównoważenia często stosuje się wałki wyrównoważające. Kolejność zapłonu dla silnika czterosuwowego to 1-2-3 lub 1-3-22. W przypadku silnika dwusuwowego (gdzie pełen cykl pracy wynosi 360° - czopy korbowe są przesunięte względem siebie o kąt 120°. Z uwagi na dobre wyrównoważenie takiego silnika przez wiele lat układ R3 był stosowany zasadniczo tylko dla dwusuwów. Coraz częstsze od lat 70. XX wieku stosowanie przeniesienia napędu samochodów osobowych na przednią oś praktycznie wymusiło poprzeczne ustawienie silnika - i aby zmniejszyć jego długość zastosowano układ R3.
Samochody z silnikami w układzie R3
Jednym z najmniejszych seryjnie produkowanym silnikiem w tym układzie jest Suzuki F5A o pojemności 543 cm?, który był używany w Suzuki Alto oraz Suzuki Fronte.
Również Smart Fortwo wyposażony jest w silniki o tym układzie: benzynowe o pojemnościach 600, 700 i 1000 cm? oraz Diesla o pojemności 800 cm?.
Volkswagen AG zainstalował silniki w tym układzie w samochodach Audi A2, Volkswagen Polo, SEAT Ibiza oraz Škoda Fabia. W samochodach użyto wariantów o pojemnościach od 1,2 dm? do 1,4 dm?. Jednostki wyposażone są w cztery zawory na cylinder3.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/R3_(silnik)
Rodzaje turbin
Turbina jako urządzenie mechaniczne napędzane przepływem gazu lub płynu jest stosowane bardzo szeroko w wielu dziedzinach.
Turbiny najczęściej są spotykane w motoryzacji jako napęd turbosprężarek doładowujących silniki benzynowe i wysokoprężne (diesla). Gdzie występują w parze połączonej wspólnym wałem - jedna turbina (część wylotu spalin silnika) napędza drugą (część dolotu czystego powietrza).
Sama turbina bywa stosowana jako główny napęd silnika spalinowego - silniki turbospalinowe są często wykorzystywane do napędu pojazdów wojskowych (np czołgów - Abrams ma taki napęd).
Natomiast sama turbina jako urządzenie odbierające energie jest stosowana w elektrowniach - od atomowych po węglowe. Gdzie para wodna napędza turbinę. W przypadku elektrowni wodnych to przepływ wody wprawia turbinę w ruch.
Silniki stosowane do napędu
Silniki stosowane do napędu lokomotyw spalinowych są budowane w układach od R6 wzwyż. Lokomotywy używane w Polsce mają silniki typu R6, V8, V12, V16 oraz silnik dwurzędowy (zob. ST43). Silnik widlasty V8 ma gorsze wyrównoważenie niż silnik R6, gdyż dopiero od 6 wykorbień wzwyż wału korbowego tzw. siły pierwszego i drugiego rzędu są sprowadzone do zera. W konstrukcjach współczesnych stopniowo odchodzi się od silników z liczbą cylindrów większą niż 12. Jest to spowodowane dużymi kosztami produkcji i serwisu tych silników, natomiast wysokie parametry robocze (moc, moment obrotowy) udaje się uzyskać poprzez wydajne układy doładowania silnika.
Cechy silnika widlastego
Zalety
Mniejsza długość silnika (krótszy wał korbowy)
Bardziej zwarta konstrukcja
Możliwość uzyskania dużych pojemności skokowych i dużych mocy
Wady
Bardziej złożona konstrukcja stopy korbowodu
Przy stosowaniu korbowodu doczepnego różna pojemność skokowa pomiędzy cylindrami pierwszego i drugiego rzędu (różnice pomijalne)
Przy pewnych kątach rozwidlenia skłonność do drgań silnika.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Silnik_widlasty